Best-practice project Krone Siloking smaXtec

Kleine CO₂-rugzak voor de melk

In een gezamenlijk project laten Krone, Siloking en smaXtec zien hoe de melkproductie met behulp van innovatieve technologieën en rekening houdend met de CO₂-voetafdruk kan worden geoptimaliseerd.

Spelle/ Tittmoning/ Graz, februari 2025: oefening baart kunst

Met dit motto startten de firma's Krone, Siloking en smaXtec in april 2024 een gezamenlijke best-practice proef op het melkveebedrijf Jünck in het Westfaalse Velen (www.hof-jünck.de). Het doel was om de totale keten van de melkproductie vanaf de staande grasspriet tot en met de verwerking door de koe met betrekking tot efficiëntie en CO₂-emissies te optimaliseren. In dit opzicht waren bij de betrokken interfaces van de aan de proef deelnemende partners – het inbrengen van een optimale gras-silage (Krone), een nauwkeurige menging en verdeling van het voer (Siloking) en de optimalisatie van het voergebruik door middel van sensortechniek (smaXtec) – diverse positieve effecten herkenbaar.

Het beste voer met slagvaardige techniek

Dankzij de slagvaardige oogsttechniek van Krone, die wat betreft de werkbreedte optimaal aan de oppervlaktestructuren aangepast was, lukte het om in de kortst mogelijke tijd en met een laag brandstofverbruik van ruim 30 ha groenbemestergras een zeer hoogwaardig basisvoer te oogsten. Bij de 'met goed vakman-schap' uitgevoerde werkzaamheden zijn de machine-instellingen, drogingsprocessen, opbrengsten, voersamenstelling en brand-stofverbruiken plus de daaruit resulterende CO₂-emissies gedocumenteerd. Zo kon binnen twee dagen gras met een gewenst DS-gehalte van 32 tot 35 procent en een haksellengte tussen 8 en 12 mm worden ingekuild. Bij een totale opbrengst van 723 t en een dieselverbruik van rond 1574 l lag de CO₂-uitstoot omgerekend bij 5,77 kg/ t voer. Deze als laag te categoriseren CO₂-emissies zijn als volgt over de totale oogsttechniek te verdelen: maaien 20 procent, schudden 6 procent, zwadharken 8 procent, hakselen 32 procent, afvoer-logistiek 25 procent en walsvoertuig 9 procent.

Perfect gemengd en gepresenteerd

De voeranalyses die na het acht weken durende silageproces werden uitgevoerd, leverden de grassilage het certificaat van een zeer hoge voerwaarde op. De totale melkproductiewaarde (kg melk per t voer) lag zo'n 4 procent hoger dan de in de hele Bondsrepubliek onderzochte grassilages van de eerste snede van 2024. Ook de NDF-verteerbaarheid na 30 uur (NDFd30) lag met ca. 67 procent (+11 procent) ver boven het gemiddelde. Op basis van de analyseresultaten werd het ruwvoer met andere componenten tot een op behoeften en prestaties gebaseerd totaal gemengd rantsoen geoptimaliseerd. Dit werd via het voederprogramma 'Siloking Feeding Management' direct naar de machine overgebracht en aan de 250 koeien gevoerd. Daarbij overtuigde de zelfrijdende voermengwagen van Siloking met een capaciteit van 19 m³ door een lage laadafwijking van minder dan 2,4 procent. Bovendien kon met behulp van de data van de smaXtec pH-Bolus gedurende de hele voerperiode een hoge mengnauwkeurigheid worden aangetoond. De pH-amplitude van de dieren lag bij de vroege lactatie consequent bij slechts 0,7 en daardoor in het optimale gebied. Met een brandstofverbruik van gemiddeld 1,05 l/ t TMR toonde de machine zich bovendien niet alleen zeer economisch, maar ook zeer milieuvriendelijk vanwege de verlaagde CO₂-uitstoot.

Optimaal voeren dankzij doorslaggevende sensordata

Met behulp van de unieke Bolus-technologie van smaXtec kon de invloed van het voer op de vertering en de gezondheid van de dieren precies worden nagegaan. De in de netmaag van de koeien geplaatste sensoren legden belangrijke parameters vast, zoals de temperatuur binnen in het lichaam, herkauwen, pH-waarden en fermentatiekenmerken. Op basis van deze belangrijke inzichten kan de voerefficiëntie worden gecontroleerd en kunnen doelgerichte aanpassingen worden uitgevoerd. Deze gesloten kringloop zorgt ervoor dat elke terugmelding direct in de volgende optimalisatiestap wordt opgenomen, waardoor een continue verbetering van de voerstrategie gegarandeerd wordt. Een bijzonder aandachtspunt was de monitoring van de pH-waarde in de pens, omdat die een doorslaggevende invloed op de fermentatieomstandigheden heeft en daardoor een centrale rol in de methaanvorming speelt. Op het bedrijf van Jünck leidden de optimalisatie van de grassilage en de verbeterde NDF-verteerbaarheid (celwandfracties, plantaardige koolhydraten) tot veelbelovende resultaten. Hierdoor kon de gemiddelde pH-waarde in de uitvoeringsfase van 6,4-6,5 tot op constant 6,1 worden gereduceerd. Daarmee kon het hoge productieniveau van het melkveebedrijf gedurende de hele voerperiode bij een gelijkblijvende melkkwaliteit (3,95 procent vet, 3,45 procent eiwit) met tot 9 procent worden verhoogd.

Succesvol pionierswerk

Het best-practice project op het bedrijf van Jünck laat op indrukwekkende wijze zien hoe een hoge kwaliteit van de grassilage de fermentatie en het herkauwen verbetert, waardoor de voerefficiëntie verhoogd is en de CO₂-belasting per liter melk duidelijk is teruggebracht. Een voorbeeld van een showcase waarin innovatieve technologieën de weg naar een meer duurzame, efficiënte en rendabele melkproductie hebben geëffend. Doorslaggevend daarbij is het analyseren van de totale productieketen op basis van data – van het oogsten via het voeren tot en met de vertering. Zo worden agrariërs voorzien van bruikbare werktuigen waarmee ze de CO₂-uitstoot per kg melk kunnen verkleinen, wat momenteel al door enkele zuivelfabrieken met een bonus wordt beloond.

Positieve feedback uit de praktijk

Even positief valt het oordeel van de melkveehouder uit Velen uit: "Ik ben super enthousiast. Ik had nooit gedacht dat een zo korte haksellengte en de nauwkeurige monitoring zulke indrukwekkende resultaten konden opleveren. De grassilage is aromatisch, van de hoogste kwaliteit – en de koeien vinden 'm heerlijk", aldus Michael Jünck. "De bevindingen van de proef hebben mij gemotiveerd om mijn totale hakselketen, het silageproces en het voederen op de voor mijn bedrijf optimale waarden af te stemmen. Het resultaat: merkbare verbeteringen in onze productiekerncijfers."